Bố mẹ cần lưu ý gì trước khi tiêm vắc xin COVID-19 cho trẻ nhỏ

Theo TS. BS Phạm Quang Thái, tâm lý thoải mái của bố mẹ đối với tiêm chủng cũng rất quan trọng vì tâm lý lo sợ có thể lan truyền đến trẻ.

UBND TP Hà Nội vừa ban hành kế hoạch tiêm phòng vaccine phòng Covid-19 cho trẻ em. Theo đó, Thủ đô sẽ triển khai tiêm đồng loạt cho trẻ em trên địa bàn, nhóm dưới 12 tuổi sẽ tiêm trước, sau đó hạ dần theo tiến độ cung ứng vaccine.

Sở Y tế thống kê khoảng một triệu trẻ 5 đến dưới 12 tuổi cần tiêm chủng trong đợt này. Thành phố lập danh sách trẻ cần tiêm chủng, sau đó tiêm ngay khi được phân bổ vaccine.

Tương tự, ngày 4/4, UBND TP HCM cũng có kế hoạch tiêm phòng cho nhóm trẻ 5-12 tuổi. Ước tính 898.537 trẻ cần tiêm đợt này, trong đó, 885.730 trẻ đi học và 12.807 trẻ đang nuôi dưỡng tại các cơ sở bảo trợ xã hội và trẻ chưa đi học. Thành phố sẽ tổ chức tiêm ngay sau khi được Bộ Y tế cung ứng vaccine và dự kiến hoàn tất trước tháng 9.

Trẻ đi học tiêm tại trường hoặc điểm tiêm được cơ sở giáo dục và y tế địa phương quyết định, còn trẻ không đi học tiêm tại điểm tiêm cố định hoặc lưu động. Riêng trẻ đang điều trị nội trú tại các bệnh viện được tiêm ngay tại bệnh viện, trong đó bao gồm trẻ có địa chỉ cư trú tại tỉnh, thành khác.

Chiều 5/4, Thứ trưởng Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết lô vaccine đầu tiên dự kiến về Việt Nam vào ngày 10/5, số lượng khoảng 2,3 triệu liều vaccine Moderna.

Câu hỏi hiện được nhiều phụ huynh quan tâm hiện nay là cần chuẩn bị gì khi con đi tiêm vaccine? Vắc xin Pfizer và vắc xin Moderna dành cho trẻ em đã được Bộ Y tế chấp thuận lần lượt vào ngày 1/3 và 31/3. Trong đó, vaccine Pfizer dành cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi, tiêm mỗi liều 0,2 ml chứa 10 mcg vaccine; vaccine Moderna dành cho trẻ 6-11 tuổi, mỗi liều 0,25 ml chứa 50 mcg vaccine mRNA. Hai vaccine này đều có liệu trình hai liều tiêm.

Trả lời câu hỏi này, TS. BS Phạm Quang Thái, Trưởng văn phòng Tiêm chủng mở rộng miền Bắc cho biết, các bậc phụ huynh không nên quá căng thẳng mà cần tạo tâm lý thoải mái cho trẻ trước lúc tiêm và theo dõi thật sát sau tiêm phòng.

Theo đó, để tránh tâm lý sợ hãi của trẻ, các bậc phụ huynh có thể nói rõ về lợi ích của việc tiêm vaccine, giữ cho trẻ có tâm lý thoải mái, tự nguyện tiêm và sinh hoạt như thường ngày.

Vào buổi tiêm phòng, trẻ có thể ăn nhẹ trước lúc đi tiêm, uống đủ nước, mặc quần áo thoải mái để tiêm phòng thuận lợi.

Trên thực tế, thời gian qua Chương trình Tiêm chủng mở rộng ghi nhận nhiều học sinh bị phản ứng sau tiêm. Theo đánh giá của các nhà chuyên môn, nguyên nhân hầu hết do tâm lý của trẻ và phản ứng lo lắng dây chuyền.

“Vì vậy, tâm lý thoải mái của bố mẹ đối với tiêm chủng cũng rất quan trọng vì tâm lý lo lắng có thể lan truyền đến trẻ. Tốt nhất, bố mẹ có thể trao đổi với trẻ về quá trình tiêm, các phản ứng phụ có thể gặp, thời gian theo dõi… Tại điểm tiêm, nếu được ở cạnh các cháu, bố mẹ nên trấn an để trẻ không có phản ứng lo lắng quá mức khi tiêm”, bác sĩ Thái nói.

Ngoài việc tạo tâm lý thoải mái cho trẻ khi tiêm, việc theo dõi trẻ tại nhà sau tiêm cũng rất quan trọng. TS. BS Thái chia sẻ, trẻ 5-11 tuổi đa phần hiếu động, chưa biết bày tỏ sự khó chịu hay các bất thường của cơ thể.

“Bên cạnh đó, các phản ứng sau tiêm có thể xuất hiện bất cứ khi nào, có thể vào ban đêm khi cả nhà đã đi ngủ. Vì vậy, phụ huynh cần theo dõi thật sát, để ý, động viên trẻ sau tiêm”, TS. BS Thái thông tin.

Theo thống kê, các phản ứng phụ có thể gặp ở trẻ gồm đau tại vị trí tiêm, mệt mỏi, đau đầu, đau cơ, ớn lạnh, tiêu chảy, phát ban, nổi mề đay tại vị trí tiêm, phát ban tại vị trí tiêm… Phản ứng đa dạng và có thể nhầm lẫn với các triệu chứng bệnh khác.

Do đó, chuyên gia cảnh báo khi cơ thể trẻ có bất thường không nhất thiết đúng theo bảng hướng dẫn, bố mẹ nên tham khảo ý kiến thầy thuốc và đưa con tới cơ sở y tế gần nhất.

Đặc biệt, nếu trẻ đang có bệnh cấp tính, mạn tính tiến triển như sốt, nhiễm trùng, hóa trị ung thư, viêm đa cơ quan (thường biểu hiện bằng sốt, phát ban, mắt đỏ…) có thể hoãn tiêm cho đến khi khỏi bệnh.

Bác sĩ Thái khuyến nghị trẻ có tiền sử dị ứng, rối loạn tri giác, mắc hội chứng tăng động giảm chú ý… cần thận trọng khi tiêm. Trẻ có bệnh tim bẩm sinh mạn tính, khám sàng lọc thấy tim phổi bất thường… nên được đưa đến các bệnh viện từ tuyến huyện trở lên để tiêm phòng.

Phản ứng sau tiêm vắc xin Moderna thường gặp ở trẻ 5-11 tuổi:

Đau tại vị trí tiêm

Mệt mỏi

Đau đầu

Đau cơ

Ớn lạnh

Buồn nôn/nôn mửa

Sưng/đau ở nách

Sốt

Ban đỏ tại vị trí tiêm

Sưng tại vị trí tiêm

Đau khớp

Lifehub tổng hợp