Việt Nam: Tỉ lệ lây nhiễm HIV/AIDS qua quan hệ tình dục đồng giới ở nam tăng nhanh

Ca nhiễm HIV/AIDS tại Việt Nam trong những năm gần đây có nhiều biến đổi rõ rệt về hình thái lây nhiễm. Trong đó, tỉ lệ nam giới nhiễm tăng nhanh, phần lớn là nhóm nam có quan hệ tình dục đồng giới.

Đây là thông tin tại Hội nghị tổng kết 10 năm đảm bảo tài chính cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam 2012-2022 do Bộ Y tế tổ chức sáng 23-11 tại Hà Nội.

Theo Cục phòng,chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), tính đến cuối tháng 9-2022, số người nhiễm HIV/AIDS được quản lý là 219.146 trường hợp. Riêng từ đầu năm đến tháng 9-2022, cả nước xét nghiệm phát hiện mới hơn 7.000 trường hợp nhiễm HIV/AIDS. Trong số người mới phát hiện nhiễm HIV/AIDS có 85% nam giới. Trong đó tuổi 16 – 29 (48,9%) và 30 – 39 (28,7%).

Theo đó, trước đây đường lây truyền HIV/AIDS chủ yếu qua đường máu qua nhóm nghiện chích ma túy nhưng từ năm 2013 đến nay, tỉ lệ lây qua quan hệ tình dục không an toàn đã tăng dần từ 65% lên 82,2% vào năm 2022. Đặc biệt tỉ lệ nam giới nhiễm tăng nhanh, trong đó phần lớn là nhóm nam có quan hệ tình dục đồng giới (MSM).

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết nhiều năm qua, nguồn tài chính và kỹ thuật của các tổ chức quốc tế là chủ yếu, có thời điểm kinh phí hỗ trợ của các tổ chức quốc tế đóng góp tới 80% kinh phí chi cho các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS.

Những năm gần đây, Việt Nam đã thực hiện tiến trình chuyển đổi các nguồn lực tài chính trong nước cho công tác HIV/AIDS và đã đạt một số kết quả. Trong đó tỉ trọng các nguồn tài chính trong nước đã tăng lên tới hơn 51%. Quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT) đến nay trung bình chi trả 400 tỉ đồng/năm, nâng tỉ trọng của quỹ BHYT trong tổng chi cho HIV/AIDS tăng từ 4% lên tới 9%, chiếm tới 25% nguồn lực trong nước cho HIV/AIDS.

“Mặc dù vậy, để thực hiện thành công chiến lược chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030, Việt Nam vẫn phải đối mặt với các thách thức về đảm bảo nguồn lực tài chính và chuyển giao bền vững chương trình. Nguồn lực huy động dự kiến thời giai đoạn 2021-2030 mới chỉ đáp ứng được 60-70% nhu cầu.

Vì vậy, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương cần khẩn trương xây dựng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch đảm bảo tài chính cho công tác phòng, chống HIV/AIDS. Bảo hiểm xã hội Việt Nam hoàn thiện hành lang pháp lý đảm bảo việc cung ứng thuốc ARV nguồn BHYT được liên tục và ổn định cho người bệnh.

Bộ Y tế cũng mong các nhà tài trợ tiếp tục vận động, kêu gọi kinh phí cho quá trình chuyển giao bền vững của Việt Nam trong chặng đường tiếp theo”, bà Hương nói.

Bà Phan Thị Thu Hương – cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS – cho rằng với tình trạng lây nhiễm HIV/AIDS như hiện nay, cần thực hiện nhiều giải pháp như: Tăng cường truyền thông, cung cấp thông tin qua các sự kiện cộng đồng, các mạng lưới tại địa phương, nhóm đồng đẳng…

Đặc biệt, đẩy mạnh tuyên truyền để giảm kì thị phân biệt đối xử, cung cấp thông tin mới về kiến thức HIV/AIDS, giới và xu hướng tính dục, ma túy đá… Nhóm MSM là nhóm đối tượng cần tập trung tuyên truyền, hỗ trợ phòng, chống HIV/AIDS trong thời gian tới.

Lifehub tổng hợp