Thạch cá, tiết canh chua, chim nhồi hải cẩu, hay da cá voi… là những món ăn nghe có vẻ kỳ quặc nhưng không phải ai cũng có cơ hội được ăn.
Ăn gì khi trời lạnh và sống ở nơi xa xôi nhất thế giới? Người dân bản địa Nga ở phương Bắc có những công thức nấu ăn rất độc đáo.
Thạch cá
Ở một nơi có nhiều cá đến nỗi ngay cả món tráng miệng cũng được làm từ cá, vậy thì thạch làm từ da cá có lẽ không phải điều ngạc nhiên.
Đây là cách người Udege (chỉ còn khoảng 1.500 người tính đến năm 2010) chế biến: Da khô của cá hồi keta được làm sạch vảy, thêm sữa và sau đó món ăn được đun trong chảo trên lửa nhỏ, cho đến khi nó đạt được độ sệt như thạch.
Tất cả những gì còn lại phải làm là đổ thạch nóng vào bát, thêm quả mọng và các loại hạt và quả sồi cắt nhỏ, rồi đợi cho món ăn đông lại.
Kiviak – chim nhồi hải cẩu
Xong món khai vị, bạn đã thấy đói chưa? Vậy thì hãy chuyển sang một món đặc biệt – kiviak, món ăn lễ hội của người Eskimos. Nó không chỉ được coi là món ngon mà còn là “bảo bối” Bắc Cực giúp con người tồn tại trong đêm dài lạnh lẽo.
Công thức chế biến như sau: Lấy thịt hải cẩu hoặc hải mã, cắt bỏ đầu và nhồi thịt với những con chim nhỏ – thường là chim anca. Cả hải cẩu và chim đều không bị mổ bụng lấy ruột (chim thậm chí không cần nhổ lông).
Sau đó, các vết cắt trên da hải cẩu được gắn lại bằng mỡ động vật và được đặt trong một hố mát để “bảo quản” trong khoảng thời gian từ 6 đến 18 tháng. Qua thời gian này, chim sẽ được men nhờ ruột hải cẩu.
Sau khi quá trình lên men hoàn tất, những con chim được đưa ra khỏi hải cẩu và nhổ lông tại địa điểm tổ chức bữa tiệc ngoài trời – luôn luôn là ở ngoài trời, vì món ăn có mùi đặc trưng. Tuỳ vào số lượng, có thể nhét tới 400 con chim vào một thân hải cẩu.
Vilmullymut – tiết canh chua
Từ khó phát âm này là tên của một món súp huyết mà các dân tộc phương Bắc làm từ nội tạng tuần lộc. Tuần lộc, nhung hươu và môi của động vật đem rang kỹ trên lửa, sau đó cho vào nồi ngâm nước khoảng 3-4 ngày để loại bỏ vị đắng.
Sau đó, hỗn hợp được đun sôi cho đến khi các miếng trở nên mềm và chất lỏng đặc lại. Khi hỗn hợp nguội bớt, người ta cho các miếng gan, thận và huyết tươi vào, sau đó cho tất cả các thứ vào trong một cái túi da hoặc một cái chảo, đậy thật kín và để ở nơi tối để lên men. Có thể ăn sau 4 đến 6 tuần.
Kanyga – thức ăn trong dạ dày tuần lộc
Một trong những món ăn nổi tiếng nhất của người Chukotka, Koryak và Eskimo là Kanyga. Món này không cần nấu chín. Nó chỉ đơn giản là hỗn hợp thức ăn có trong dạ dày của tuần lộc.
Ngay sau khi con vật bị giết mổ, dạ dày của nó được mổ ra cẩn thận, thu về cục cỏ, rêu, nấm và mọi thứ khác mà tuần lộc đã ăn mà vẫn chưa tiêu hóa được.
Khối thức ăn này vẫn còn trong dịch dạ dày. Nó được ăn đơn giản bằng cách trộn với quả việt quất hoặc nam việt quất. Kanyga được cho là có tác dụng thúc đẩy quá trình tiêu hóa khi ăn nhiều thịt, mỡ, đồng thời rất giàu vitamin, thứ vốn không dễ tìm thấy trong vùng lãnh nguyên.
Munychebukech – đầu cá chua
Munychebukech hoặc đầu cá chua là một món ăn của người Evenk được làm từ đầu cá. Đầu của bất kỳ loại cá hồi nào cũng được sử dụng. Mắt cá được hút ra ngoài và loại bỏ mang và hàm.
Đầu được trộn với trứng cá muối đỏ và đặt trong hộp kín trong vài ngày. Những người đã ăn thử thường so sánh hương vị của Munychebukech với bắp cải chua.
Kuyukta – ấu trùng ruồi
Đối với những người quan sát bên ngoài, đây có lẽ là món ăn “ghê rợn” nhất trong số các món ăn của một số dân tộc bản địa phương Bắc.
Kuyukta không phải thứ gì khác mà chính là ấu trùng của ruồi warble – một loài côn trùng thường ký sinh trên tuần lộc. Những con ruồi cái đẻ trứng trên da của tuần lộc. Ấu trùng nở ra từ trứng sau một vài ngày, sau đó chúng xâm nhập vào da và dành nhiều tháng để trưởng thành ở đó.
Con vật bị ngứa dữ dội, cơ thể đầy các lỗ thủng, hỏng mô và trong trường hợp nghiêm trọng, con vật có thể tử vong ngay sau đó.
Vì vậy, nghĩ một cách nhân đạo, ăn ấu trùng ruồi đồng nghĩa với việc giúp tuần lộc và kiếm cho mình một bữa ăn nhẹ giàu chất đạm. Kuyukta được những người chăn nuôi tuần lộc ăn từ giữa mùa hè trở đi.
Akutak – kem Eskimo
Kem Eskimo chính hãng không phải là một que kem ngọt ngào có lớp phủ sô cô la. Nó được đánh bông bởi mỡ tuần lộc, hải mã hoặc hải cẩu với thêm quả mọng và đôi khi là đường. Bản thân từ akutak có nghĩa là “hỗn hợp”.
Đây là công thức cho akutak. Mỡ tuần lộc thái nhỏ, ninh trên lửa liu riu. Sau đó, nó được trộn với mỡ hải cẩu. Bước tiếp theo là thêm các loại quả tươi như việt quất đen, nam việt quất và trộn lại. Sau đó, trộn thêm tuyết và đặt vào tủ lạnh, đợi cho toàn bộ nguyên liệu đông lại.
Kopalkhen – tuần lộc chôn trong bãi lầy
Đây là món ngon nguy hiểm nhất của ẩm thực miền Bắc. Nếu người ngoài ăn kopalkhen, họ sẽ bị ngộ độc thực phẩm và có thể tử vong.
Đó là thịt lên men của tuần lộc, hải cẩu hoặc hải mã, được chôn dưới đất đầm lầy hoặc lớp băng vĩnh cửu trong thời gian tối thiểu là nửa năm. Khi kopalkhen được làm từ tuần lộc, con vật bị bỏ đói vài ngày để làm trống dạ dày.
Trong thời gian chôn dưới đầm lầy, nó bắt đầu bị phân hủy, dẫn đến sự hình thành của các vi sinh vật làm thay đổi dần thành phần của thịt.
Quá trình thải độc tố tử thi diễn ra trong thời gian này. Người dân địa phương ăn kopalkhen từ thời thơ ấu và cơ thể của họ đã thích nghi với nó, nhưng người ngoài thì được khuyên là không nên thử.
Mantak – da cá voi
Không chỉ là màng da đơn thuần, da cá voi ở đây còn có một lớp mỡ màu hồng, thường được tiêu thụ vào mùa đông.
Người ta không thể mua mantak – chỉ người dân Chukotka mới có thể sở hữu và tặng nó cho các vị khách. Ở Nga, theo Công ước quốc tế về săn bắt cá voi, chỉ những người sống ở phía Bắc mới được phép săn bắt cá voi và chỉ cho mục đích tiêu thụ cá nhân.
Lifehub tổng hợp