Phát triển liệu pháp mới ngừa sốt xuất huyết từ nước bọt của muỗi

Nước bọt của muỗi có thể cung cấp một giải pháp để phát triển vaccine hiệu quả hoặc các biện pháp can thiệp điều trị cho nhiều căn bệnh chết người do muỗi gây ra như sốt xuất huyết.

Sốt xuất huyết hiện chưa có vaccine hoặc phương pháp điều trị đặc hiệu Muỗi, cụ thể là muỗi Aedes, có thể mang và truyền các loại virus gây chết người như virus Zika, virus gây bệnh vàng da và sốt xuất huyết. Virus Zika có thể gây bệnh nặng, nhập viện và biến chứng, mặc dù trường hợp tử vong không phổ biến. Khoảng 20% đến 50% số người bị sốt vàng da nặng tử vong.

Phân tử trong nước bọt của muỗi có thể cung cấp một cách để phát triển vaccine phòng sốt xuất huyết hiệu quả.

Hầu hết các trường hợp sốt xuất huyết đều nhẹ hoặc không có triệu chứng, những trường hợp nặng cũng có thể dẫn đến tử vong. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, 5,2 triệu người mắc bệnh sốt xuất huyết vào năm 2019 và một nửa dân số thế giới hiện có nguy cơ nhiễm bệnh.

Hiện không có phương pháp điều trị hoặc vaccine nào được thiết kế đặc biệt để điều trị hoặc ngăn ngừa các bệnh nhiễm virus này ở người.

Phát triển liệu pháp mới ngừa sốt xuất huyết

Nghiên cứu mới của một nhóm các nhà khoa học tại Đại học Leeds báo cáo rằng, một phân tử trong nước bọt của muỗi có thể cung cấp một cách để phát triển vaccine hiệu quả hoặc các biện pháp can thiệp điều trị khác cho nhiều căn bệnh chết người do muỗi gây ra. Những nỗ lực của nhóm nghiên cứu để phân tích phân tử được mô tả trong một nghiên cứu gần đây được công bố trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia.

Phân tử được đề cập – sialokinin, đã được tìm thấy để giúp nhiều loại virus này truyền giữa muỗi và người một cách tương đối dễ dàng. Trong quá khứ, sialokinin đã được chứng minh là nhân tố chính giúp muỗi hút máu. Cho đến nay vẫn chưa được biết rõ bằng cách nào hoặc thậm chí là sialokinin có vai trò như thế nào trong việc lây truyền virus.

Tuy nhiên, sialokinin không được thiết kế đặc biệt để giúp lây truyền virus.

Bằng cách nghiên cứu tác động của sialokinin trên tế bào da chuột, các nhà nghiên cứu có thể chỉ ra rằng tác động của phân tử này lên các mạch máu trở nên dễ thấm, điều này vô tình giúp virus lây nhiễm sang vật chủ.

Giám sát nghiên cứu, Tiến sĩ Clive McKimmie, Phó Giáo sư tại Đại học Y khoa Leeds, cho biết: “Chúng tôi đã xác định sialokinin là thành phần quan trọng trong nước bọt của muỗi làm trầm trọng thêm tình trạng nhiễm trùng ở vật chủ động vật có vú. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng việc ngăn chặn sialokinin, như thông qua vaccine hoặc điều trị tại chỗ, có thể là một cách tiếp cận mới thú vị để ngăn ngừa bệnh nặng sau khi nhiễm nhiều loại virus khác nhau”.

Với cơ chế hoạt động này được hiểu rõ hơn, các nhà nghiên cứu tin rằng sialokinin hứa hẹn là một mục tiêu điều trị. Cụ thể, việc ngăn chặn hoạt động của sialokinin thông qua vaccine (hoặc ngăn chặn nó tác động hoàn toàn đến da thông qua các phương pháp điều trị tại chỗ) có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của các loại virus chết người do muỗi mang theo. Nhóm nghiên cứu cũng hy vọng sẽ khảo sát các phân tử tiềm năng khác trong nước bọt của muỗi như là mục tiêu điều trị có thể có.

Lifehub tổng hợp